Co to jest Wypis Aktu Notarialnego i Dlaczego Jest Tak Ważny?

Akt notarialny to urzędowy dokument potwierdzający dokonanie czynności prawnej, sporządzany przez notariusza. Jednak strony transakcji nie otrzymują oryginału aktu, który jest przechowywany w kancelarii notarialnej. Zamiast oryginału, notariusz wydaje wypis aktu notarialnego.

Wypis aktu notarialnego to wierna kopia oryginału aktu, zawierająca identyczną treść, podpisaną i opieczętowaną przez notariusza. Prawo o notariacie nadaje wypisowi moc prawną oryginału. Oznacza to, że wypis jest traktowany jak oryginał w obrocie prawnym i może być przedkładany w urzędach, sądach, bankach i innych instytucjach.

Dlaczego notariusze wydają wypisy, a nie oryginały?

• Bezpieczeństwo i trwałość: Oryginał aktu notarialnego jest dokumentem niepowtarzalnym i niezwykle ważnym. Przechowywanie oryginałów w kancelarii notarialnej, a następnie w archiwum sądu, gwarantuje ich bezpieczeństwo i trwałość. W razie zgubienia lub zniszczenia wypisu, zawsze można uzyskać kolejny, bazując na zachowanym oryginale.
• Dostępność dla stron: Wypisy aktu notarialnego są wydawane stronom transakcji w odpowiedniej liczbie egzemplarzy, aby każda ze stron mogła dysponować dokumentem potwierdzającym jej prawa i obowiązki.

Wypis Aktu Notarialnego a Oryginał i Odpis - Kluczowe Różnice

Często pojawia się zamieszanie między pojęciami wypisu, oryginału i odpisu aktu notarialnego. Wyjaśnijmy różnice:

• Oryginał Aktu Notarialnego: Jest tylko jeden. Sporządzany i podpisywany przez notariusza i strony czynności. Przechowywany w kancelarii notarialnej, a po 10 latach przekazywany do archiwum sądu. Nigdy nie jest wydawany stronom.
• Wypis Aktu Notarialnego: Wierna kopia oryginału, poświadczona przez notariusza. Posiada moc prawną oryginału. Wydawany stronom transakcji.
• Odpis Aktu Notarialnego: Również kopia oryginału, ale nie zawsze ma moc prawną oryginału. Odpis może być sporządzony w celach informacyjnych lub w określonych postępowaniach (np. komorniczych). Często odpisem nazywa się kserokopię aktu, która bez notarialnego poświadczenia nie ma mocy urzędowej. W kontekście ksiąg wieczystych, "odpis z księgi wieczystej" to urzędowy dokument, ale to zupełnie inny rodzaj odpisu niż odpis aktu notarialnego.

Podsumowując: Dla większości osób najważniejszy jest wypis aktu notarialnego, który służy do załatwiania spraw urzędowych, bankowych i sądowych, zastępując w praktyce oryginał.

Kto Ma Prawo Do Uzyskania Wypisu Aktu Notarialnego?

Prawo do uzyskania wypisu aktu notarialnego nie jest nieograniczone. Przepisy ściśle określają krąg osób uprawnionych. Wypis może otrzymać:

• Strony aktu notarialnego: Osoby, które brały udział w czynności notarialnej i są wymienione w akcie (np. kupujący i sprzedający nieruchomość, darczyńca i obdarowany).
• Następcy prawni stron aktu: Spadkobiercy stron aktu, którzy muszą udokumentować swoje prawa spadkowe (np. poprzez postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia).
• Osoby, dla których w akcie notarialnym zastrzeżono prawo do otrzymania wypisu: Czasami w akcie notarialnym strony mogą wskazać dodatkowe osoby, które będą uprawnione do otrzymania wypisu.
• Inne osoby, za zgodą stron lub na podstawie postanowienia sądu: W wyjątkowych sytuacjach, osoby trzecie mogą uzyskać wypis, ale wymaga to zgody wszystkich stron aktu lub decyzji sądu okręgowego.

Aby uzyskać wypis, osoba uprawniona musi wykazać swój interes prawny, czyli udowodnić, że ma prawo do uzyskania dokumentu.

Jak Uzyskać Wypis Aktu Notarialnego - Krok po Kroku

Proces uzyskania wypisu aktu notarialnego zależy od tego, gdzie przechowywany jest oryginał aktu.

1. Uzyskanie Wypisu z Kancelarii Notarialnej

Najprostsza sytuacja to uzyskanie wypisu z kancelarii notarialnej, w której akt został sporządzony, o ile od sporządzenia aktu nie minęło 10 lat i kancelaria nadal prowadzi działalność.

Procedura krok po kroku:

1. Skontaktuj się z kancelarią notarialną: Możesz zadzwonić, wysłać e-mail lub udać się osobiście do kancelarii. Jeśli nie pamiętasz dokładnych danych kancelarii, spróbuj poszukać informacji na posiadanych dokumentach związanych z transakcją (np. poprzedni wypis aktu, korespondencja z notariuszem).
2. Zidentyfikuj akt notarialny: Podaj notariuszowi jak najwięcej informacji, które pomogą w identyfikacji aktu, np.:
   • Datę sporządzenia aktu notarialnego.
   • Numer aktu notarialnego (jeśli go znasz - znajdziesz go na wypisie, który posiadasz).
   • Imiona i nazwiska stron aktu.
   • Rodzaj czynności notarialnej (np. umowa sprzedaży, darowizna).
3. Potwierdź swoje prawo do uzyskania wypisu: Okaż dokument tożsamości (dowód osobisty, paszport). Jeśli występujesz jako następca prawny, przedstaw dokumenty potwierdzające (np. postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku).
4. Złóż wniosek o wydanie wypisu: Kancelaria zazwyczaj posiada gotowy formularz wniosku. Możesz go wypełnić na miejscu lub wcześniej pobrać ze strony internetowej kancelarii (jeśli jest dostępny). We wniosku określ liczbę wypisów, jaką chcesz uzyskać oraz sposób odbioru (osobisty lub wysyłka pocztą).
5. Ureguluj opłatę za wypis: Opłata jest naliczana zgodnie z taksą notarialną i zależy od liczby stron wypisu. Zapytaj w kancelarii o dokładną kwotę i formę płatności.
6. Odbierz wypis aktu notarialnego: Wypis możesz odebrać osobiście w kancelarii w umówionym terminie lub otrzymać pocztą (jeśli wybrałeś taką opcję). Czas oczekiwania na wypis zazwyczaj jest krótki – często wypis jest gotowy od ręki lub w ciągu kilku dni.

Co przygotować, udając się do kancelarii notarialnej?

• Dokument tożsamości.
• W miarę możliwości – informacje identyfikujące akt notarialny (data, numer, strony).
• Dokumenty potwierdzające prawo do uzyskania wypisu (jeśli dotyczy - np. akt poświadczenia dziedziczenia).
• Pieniądze na opłatę za wypis.

2. Uzyskanie Wypisu z Archiwum Sądu Rejonowego

Co zrobić, gdy kancelaria notarialna, w której sporządzono akt, już nie istnieje, lub minęło 10 lat od sporządzenia aktu? W takiej sytuacji oryginał aktu notarialnego znajduje się w archiwum ksiąg wieczystych właściwego sądu rejonowego.

Procedura krok po kroku:

1. Ustal właściwy sąd rejonowy: Sądem właściwym jest sąd rejonowy właściwy dla siedziby kancelarii notarialnej w momencie sporządzania aktu. Jeśli znasz adres kancelarii, łatwo ustalisz właściwy sąd. Możesz skorzystać z wyszukiwarki sądów lub skontaktować się z Izbą Notarialną, która może udzielić informacji.
2. Złóż wniosek o wydanie wypisu do sądu rejonowego: Wniosek należy złożyć na piśmie w biurze podawczym sądu lub przesłać pocztą. Wzory wniosków często dostępne są na stronach internetowych sądów.
3. Wskaż dane aktu notarialnego we wniosku: Podobnie jak w przypadku kancelarii, podaj jak najwięcej informacji identyfikujących akt (data, numer, strony, notariusz). Im dokładniejsze dane, tym szybciej sąd odnajdzie akt w archiwum.
4. Uzasadnij interes prawny: We wniosku musisz uzasadnić, dlaczego potrzebujesz wypisu aktu notarialnego i wykazać swoje prawo do jego uzyskania (np. jako strona aktu lub spadkobierca).
5. Dołącz dokumenty potwierdzające prawo do wypisu: Do wniosku dołącz kopie dokumentów potwierdzających Twoją tożsamość i interes prawny (np. dowód osobisty, akt poświadczenia dziedziczenia).
6. Opłać wniosek: Opłata sądowa za wydanie wypisu z archiwum sądu jest zazwyczaj niższa niż taksa notarialna za wypis z kancelarii, ale może być doliczona opłata za poszukiwanie dokumentu w archiwum. Informacje o opłatach znajdziesz na stronie internetowej sądu lub w biurze podawczym.
7. Odbierz wypis aktu notarialnego: Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, sąd wyda wypis aktu notarialnego. O sposobie i terminie odbioru zostaniesz poinformowany przez sąd. Odbiór zazwyczaj jest możliwy osobiście w sądzie lub pocztą. Czas oczekiwania na wypis z archiwum sądu może być dłuższy niż z kancelarii notarialnej, ze względu na procedury archiwizacji i obciążenie sądu.

Ile Kosztuje Wypis Aktu Notarialnego? Opłaty i Taksa Notarialna

Koszty uzyskania wypisu aktu notarialnego są regulowane przepisami prawa i składają się z:

• Taksa notarialna za sporządzenie wypisu: Jest to podstawowa opłata, która zależy od liczby stron wypisu. Aktualnie maksymalna stawka taksy notarialnej za wypis wynosi 6 zł netto za każdą rozpoczętą stronę (plus VAT 23%). Do tego należy doliczyć koszty przesyłki, jeśli wypis ma być wysłany pocztą.
• Opłaty sądowe (w przypadku wypisu z archiwum sądu): Opłata za wniosek o wydanie wypisu z archiwum sądu jest zazwyczaj stała i wynosi około 20-50 zł, w zależności od sądu i rodzaju czynności. Może być doliczona opłata za poszukiwanie dokumentu w archiwum, jeśli od sporządzenia aktu minęło wiele lat.

Przykładowe koszty:

• Wypis aktu 5-stronicowego z kancelarii notarialnej: Taksa notarialna: 5 stron x 6 zł = 30 zł netto + VAT 23% = 36,90 zł brutto. Plus ewentualne koszty przesyłki.
• Wypis aktu 10-stronicowego z archiwum sądu: Opłata sądowa za wniosek: np. 30 zł. Plus ewentualna opłata za poszukiwanie i koszt wypisu (który może być niższy niż taksa notarialna).

Warto pamiętać: Koszty uzyskania wypisu aktu notarialnego mogą się różnić w zależności od kancelarii notarialnej (w ramach maksymalnych stawek taksy) i sądu. Zawsze warto zapytać o dokładny koszt przed złożeniem wniosku.

Kiedy Wypis Aktu Notarialnego Jest Niezbędny? Najczęstsze Sytuacje

Wypis aktu notarialnego jest potrzebny w wielu sytuacjach życiowych i biznesowych, m.in.:

• Transakcje nieruchomości:
  • Kupno-sprzedaż nieruchomości: Wypis aktu notarialnego umowy sprzedaży nieruchomości jest niezbędny do wpisu nowego właściciela do księgi wieczystej. Banki wymagają wypisu przy udzielaniu kredytów hipotecznych.
  • Darowizna nieruchomości: Wypis aktu darowizny jest potrzebny do zmiany wpisu w księdze wieczystej i w celach podatkowych.
  • Podział nieruchomości: Wypis aktu notarialnego umowy o podział nieruchomości jest podstawą do założenia nowych ksiąg wieczystych dla wydzielonych działek.
• Sprawy spadkowe:
  • Poświadczenie dziedziczenia: Wypis zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia jest dowodem praw spadkobierców.
  • Dział spadku: Wypis aktu notarialnego umowy o dział spadku reguluje podział majątku spadkowego między spadkobierców.
• Sprawy urzędowe i sądowe:
  • Postępowania administracyjne: Urzędy mogą wymagać wypisu aktu notarialnego jako dowodu własności lub innych praw.
  • Postępowania sądowe: Wypis aktu notarialnego może być dowodem w sprawach cywilnych, gospodarczych i spadkowych.
  • Zakładanie spółek: Wypis aktu notarialnego umowy spółki jest niezbędny do rejestracji spółki w KRS.
• Czynności bankowe:
  • Kredyty hipoteczne: Banki wymagają wypisu aktu notarialnego umowy sprzedaży nieruchomości jako zabezpieczenia kredytu.
  • Inne kredyty i pożyczki: Wypis aktu notarialnego może być wymagany jako dokument potwierdzający tożsamość i sytuację majątkową klienta.

To tylko przykłady. W praktyce wypis aktu notarialnego może być potrzebny w wielu innych sytuacjach, gdy konieczne jest urzędowe potwierdzenie dokonania czynności prawnej.

Zgubiłeś Wypis Aktu Notarialnego? Bez Paniki!

Zgubienie wypisu aktu notarialnego to stresująca sytuacja, ale nie beznadziejna. Dzięki temu, że oryginał aktu jest bezpiecznie przechowywany, zawsze możesz uzyskać kolejny wypis.

Co zrobić, gdy zgubisz wypis aktu notarialnego?

1. Przypomnij sobie, gdzie był sporządzony akt: Jeśli pamiętasz kancelarię notarialną, skontaktuj się z nią i postępuj zgodnie z procedurą opisaną w punkcie 1.
2. Jeśli nie pamiętasz kancelarii lub minęło 10 lat: Ustal właściwy sąd rejonowy i złóż wniosek o wypis z archiwum sądu, zgodnie z procedurą opisaną w punkcie 2.
3. We wniosku o wypis, poinformuj, że zgubiłeś poprzedni wypis: Nie ma to wpływu na możliwość uzyskania kolejnego wypisu, ale warto o tym wspomnieć, aby uniknąć nieporozumień.

Pamiętaj: Posiadanie wypisu aktu notarialnego jest ważne, ale nie jest to dokument niezastąpiony. W razie zgubienia, zawsze możesz go odzyskać.

Najczęściej Zadawane Pytania (FAQ) o Wypis Aktu Notarialnego

• Czy wypis aktu notarialnego jest ważny bezterminowo? Tak, wypis aktu notarialnego jest ważny bezterminowo. Nie traci ważności z upływem czasu, o ile treść aktu notarialnego nie uległa zmianie (np. w wyniku orzeczenia sądu).
• Czy mogę otrzymać wypis aktu notarialnego w formie elektronicznej? Tak, niektóre kancelarie notarialne oferują wypisy elektroniczne, opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym notariusza. Taki wypis ma taką samą moc prawną jak wypis papierowy. Należy jednak upewnić się, czy instytucja, do której składasz wypis, akceptuje formę elektroniczną.
• Czy mogę uzyskać wypis aktu notarialnego przez internet? Co do zasady, nie można uzyskać wypisu aktu notarialnego w pełni online. Wymagane jest osobiste stawiennictwo w kancelarii lub sądzie (lub wysłanie wniosku pocztą) w celu potwierdzenia tożsamości i interesu prawnego. Niektóre kancelarie umożliwiają jednak złożenie wniosku online i umówienie odbioru wypisu w kancelarii.
• Co to jest wypis skrócony aktu notarialnego? Nie ma czegoś takiego jak "wypis skrócony aktu notarialnego". Wypis zawsze musi być wierną kopią całości oryginału aktu. Czasami mylnie "wypisem skróconym" nazywa się wyciąg z aktu notarialnego, który zawiera tylko wybrane fragmenty aktu, ale wyciąg nie ma mocy prawnej wypisu.
• Gdzie znajdę numer aktu notarialnego? Numer aktu notarialnego (numer repertorium A) znajduje się na każdym wypisie aktu notarialnego, zazwyczaj w górnej części pierwszej strony.

Podsumowanie - Wypis Aktu Notarialnego w Pigułce

• Wypis aktu notarialnego to urzędowo poświadczona kopia oryginału aktu, posiadająca moc prawną oryginału.
• Uzyskuje się go w kancelarii notarialnej, w której sporządzono akt (do 10 lat) lub w archiwum sądu rejonowego (po 10 latach lub gdy kancelaria nie istnieje).
• Prawo do wypisu mają strony aktu, ich następcy prawni i osoby uprawnione.
• Koszt wypisu to taksa notarialna (ok. 6 zł za stronę) lub opłata sądowa.
• Wypis jest niezbędny w wielu transakcjach, sprawach urzędowych, sądowych i bankowych.
• W razie zgubienia wypisu, można uzyskać kolejny.

Mamy nadzieję, że nasz poradnik rozwiał Twoje wątpliwości dotyczące wypisów aktów notarialnych. Jeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu notariusza, który sporządzi dla Ciebie akt notarialny lub pomoże w uzyskaniu wypisu, skorzystaj z naszej porównywarki notariuszy! Znajdź najlepszego notariusza w Twojej okolicy szybko, łatwo i wygodnie!