Rada Nadzorcza i Notariusz – Dwie Różne Role

Zanim przejdziemy do sedna, warto krótko przypomnieć, czym zajmują się oba te podmioty:

• Rada Nadzorcza: Jest organem kontrolnym w spółkach kapitałowych (np. spółkach akcyjnych, spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością). Jej głównym zadaniem jest nadzór nad działalnością zarządu, ochrona interesów spółki i wspólników/akcjonariuszy.

• Notariusz: Jest prawnikiem powołanym do sporządzania aktów notarialnych i dokonywania innych czynności notarialnych, którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną.

Czy Notariusz Może Zasiadać w Radzie Nadzorczej? Stanowcze "NIE"

Analiza przepisów prawa, w tym w szczególności ustawy Prawo o notariacie, prowadzi do jednoznacznego wniosku: notariusz co do zasady nie może być członkiem rady nadzorczej spółki prawa handlowego.

Potwierdzają to również orzeczenia sądów i stanowiska organów samorządu notarialnego, które konsekwentnie podkreślają niemożność łączenia tych funkcji.

Podstawa Prawna: Artykuł 19 § 2 Prawa o Notariacie

Kluczowym przepisem, który stoi na przeszkodzie łączeniu funkcji notariusza i członka rady nadzorczej, jest Artykuł 19 § 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie. Brzmi on następująco:

„Notariuszowi nie wolno także podejmować zajęcia, które by przeszkadzało w pełnieniu obowiązków albo mogło uchybiać powadze wykonywanego zawodu. Nie wolno mu w szczególności zajmować się handlem, przemysłem, pośrednictwem i doradztwem w interesach.”

Ten przepis, choć nie wymienia wprost rady nadzorczej, jest interpretowany jako zakaz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej przez notariusza.

Uzasadnienie Zakazu: Konflikt Interesów i Powaga Zawodu

Zakaz wynikający z Art. 19 § 2 Prawa o notariacie ma swoje głębokie uzasadnienie. Pełnienie funkcji członka rady nadzorczej przez notariusza mogłoby prowadzić do:

• Konfliktu Interesów: Rada nadzorcza sprawuje kontrolę nad zarządem i podejmuje decyzje strategiczne dotyczące spółki. Notariusz, jako osoba zaufania publicznego, powinien być bezstronny i niezależny. Zasiadanie w radzie nadzorczej mogłoby naruszyć tę zasadę, szczególnie jeśli notariusz miałby opiniować lub poświadczać czynności prawne, w których spółka, której radę nadzorczą współtworzy, jest stroną.

• Działalności Doradczej w Interesach: Rola członka rady nadzorczej często wiąże się z doradztwem dla zarządu i udziałem w procesie zarządzania spółką. Prawo o notariacie wyraźnie zakazuje notariuszom zajmowania się "doradztwem w interesach". Pełnienie funkcji w radzie nadzorczej mogłoby zostać zakwalifikowane jako taka niedozwolona działalność.

• Uchybienia Powadze Zawodu: Zawód notariusza jest zawodem zaufania publicznego, wymagającym wysokich standardów etycznych i zawodowych. Angażowanie się w działalność rady nadzorczej, która jest organem zarządzającym przedsiębiorstwem, mogłoby być postrzegane jako niezgodne z powagą i charakterem zawodu notariusza, który powinien stać na straży prawa i bezpieczeństwa obrotu, a nie aktywnie uczestniczyć w zarządzaniu biznesem.

Alternatywy: Jak Notariusz Może Współpracować z Firmą?

Choć notariusz nie może być członkiem rady nadzorczej, istnieją inne formy współpracy, w których jego wiedza i doświadczenie mogą być cenne dla przedsiębiorstw:

• Obsługa Notarialna Spółek: Notariusz może świadczyć usługi notarialne dla spółek, sporządzając akty notarialne niezbędne do założenia spółki, zmian w umowie spółki, podwyższenia kapitału zakładowego, zbycia udziałów, itp.

• Protokół Notarialny Zgromadzeń Wspólników/Akcjonariuszy: Notariusz może protokołować przebieg zgromadzeń, zapewniając prawidłowość i wiarygodność dokumentacji korporacyjnej.

• Konsultacje Prawne (w ograniczonym zakresie): Notariusz, w ramach swojej działalności, może udzielać wyjaśnień i informacji prawnych związanych z czynnościami notarialnymi. Należy jednak pamiętać o zakazie "doradztwa w interesach" – notariusz nie powinien pełnić roli stałego doradcy biznesowego spółki.

• Depozyt Notarialny: Notariusz może przyjmować na przechowanie dokumenty, pieniądze i papiery wartościowe, co może być przydatne w transakcjach handlowych i korporacyjnych.

Podsumowanie: Notariusz i Rada Nadzorcza – Role Nie do Połączenia

Podsumowując, notariusz nie może być członkiem rady nadzorczej spółki prawa handlowego. Zakaz ten wynika z ustawy Prawo o notariacie i ma na celu ochronę niezależności, bezstronności i powagi zawodu notariusza, a także uniknięcie potencjalnych konfliktów interesów.

Firmy, które chcą skorzystać z wiedzy i doświadczenia notariusza, mogą to zrobić poprzez inne formy współpracy, takie jak obsługa notarialna, protokołowanie zgromadzeń czy depozyt notarialny.

Jeśli potrzebujesz pomocy notariusza w sprawach Twojej firmy, skorzystaj z naszej porównywarki notariuszy, aby znaleźć specjalistę w Twojej okolicy i umówić się na konsultację!